آدام اسمیت

- زاده : ۵ ژوئن ۱۷۲۳ OS تعمید داده شده در ۱۶ ژوئن ، کیرکالدی, شهرستان فیف, اسکاتلند
- درگذشته : ۱۷ ژوئیه ۱۷۹۰ (۶۷ سال) ادینبرو, اسکاتلند . - ملیّت : اسکاتلندی
- منطقه : فلسفه غربی . - مکتب : اقتصاد کلاسیک
- مهمترین علایق : فلسفه سیاسی, فلسفه اخلاق, علم اقتصاد
- ایده‌های اصلی : Classical economics, modern بازار آزاد, تقسیم کار,  "دست نامرئی"

زندگی‌نامه 

 

آدام اسمیت پسر یک وکیل در کیرکالدی در منطقهٔ فایف در اسکاتلند بود . تاریخ دقیق تولد وی مشخص نیست ولی نامگذاری وی در ۵ام ژوئیهٔ سال ۱۷۲۳ میلادی در کیرکالدی انجام گرفته شده بود . پدر او 

شش ماه قبل از تولد وی از دنیا رفت. او در حدود ۴ سالگی توسط یک گروه از کولی‌ها ربوده‌شد، ولی خیلی زود توسط عموی خود نجات داده شد و به آغوش مادرش بازگشت.

در ۱۵ سالگی، اسمیت وارد دانشگاه گلاسگو شد و شروع به خواندن فلسفه اخلاق و فلسفه اجتماعی کرد و در آنجا فلسفه علم اخلاق را تحت نظر فرانسیس هاچستون که اسمیت آنرا فراموش ناشدنی می‌دانست فراگرفت. در سال ۱۷۴۰ میلادی وارد کالج بالیول در دانشگاه آکسفورد شد و در ۱۷۴۶ میلادی آنرا ترک کرد. در ۱۷۵۱ میلادی به مقام استاد منطق در دانشگاه گلاسگو رسید و سال بعد در همین دانشگاه شروع به تدریس منطق کرد.

شهر گلاسگو مرکز جدی مطالعه و پژوهش و یکی از کانون‌های روشنگری اسکاتلند بود. وی مدتی به پاریس رفت و با دکتر «کنه» پزشک دربار لوئی پانزدهم که بنیان‌گذار مکتب اقتصادی فیزیوکراسی بود به گفتگو پرداخت. به رغم عقاید جاری عصر که منبع ثروت را طلا و نقره می‌انگاشت، کنه زمین را یگانه سرچشمه ثروت می دانست و عقیده داشت ثروت از تولید سرچشمه می‌گیرد؛ او فقط طبقات کشاورز را مولد واقعی ثروت می‌دانست . آدام اسمیت با دکترین تمایل به کشاورزی کنه و فیزیوکراتها موافق نبود. اسمیت پس از بازگشت کتاب بررسی در باره ماهیت و علل ثروت ملل را در ۱۷۷۶ منتشر کرد.

در نهایت او مأمور عالیرتبهٔ گمرک اسکاتلند و رئیس دانشگاه گلاسگو گردید . [۲]

تصویر آدام اسمیت روی اسکناس

در سال ۲۰۰۷، بانک مرکزی بریتانیا سری جدیدی از اسکناس‌های ۲۰ پوندی را با تصویر آدام اسمیت منتشر کرد. [۳]

آثار

او با نوشتن دو کتاب به نامهای نظریه عواطف اخلاقی در سال ۱۷۵۹ (میلادی) و بررسی درباره ماهیت و علل ثروت ملل در سال ۱۷۷۶ (میلادی) شناخته شد. کتاب آخر یکی از اولین تلاشها برای مطالعهٔ سیستماتیک پیشرفت تاریخی صنایع و تجارت در اروپا است.

نظرات در مورد این دو کتاب متفاوت است. برخی این دو کتاب را هم جهت و برخی ناقض یکدیگر می دانند. برخی عنوان می کنند که اسمیت به نظریه عواطف اخلاقی قلباً باور نداشته و با نگارش آن می خواسته جایگاه خود را به عنوان استاد فلسفه اخلاق تثبیت کند. اما به گمان برخی دیگر، نه تنها کتاب اول از روی مصلحت نوشته نشده، بلکه اساساً بررسی درباره ماهیت و علل ثروت ملل بسط و تعمیم نظریه عواطف اخلاقی در دیگر جنبه های رفتار آدمی است.  [۴]

صفحهٔ اول کتاب ثروت ملل، لندن، چاپ ۱۷۷۶ میلادی :

قبر آدام اسمیت :

پی نوشت

[1] - Hoaas, David J.; Madigan, Lauren J. (1999), "A citation analysis of economists in principles of economics textbooks", The Social Science Journal 36 (3): 525–532, doi:10.1016/S0362-3319(99)00022-1

[2] -  دائرةالمعارف دانش و هنر . پرویز اسدی‌زاده، سعید محمودی، منوچهر اشرف‌الکتابی. انتشارات اشرفی. صفحهٔ ۱۲۱۳

[3] - Bank of England | Banknotes | New £20 Banknote

[4] - بیغم م.، اخلاق در چشم‌انداز نفع‌گرایی شخصی، روزنامه دنیای اقتصاد،شماره 2363، سه شنبه 23 خرداد 1391 ، ص. 28.

---

منابع

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Adam Smith»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۱۰ فوریه ۲۰۰۷).